به گزارش خبرنگار ایمنا، بشر همواره بهدنبال شناخت بهتر دنیای پیرامون خود بوده و در این راستا، پژوهشهای بسیاری انجام داده است. یکی از مسائلی که همواره ذهن بشر را درگیر خود کرده، انرژی و ماده تاریک است.
این دو مجهول نقش ویژهای در شکلگیری جهان دارند، اما همچنان بشر اطلاعات کافی نسبت به آنها پیدا نکرده است. بهتازگی نظریاتی مبنی بر چگونگی تشکیل انرژی و ماده تاریک مطرح شده است که برای بررسی آنها با محسن منتظری، ستارهشناس و مخترع فناوریهای حوزه نجوم گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید:
شناخت انرژی تاریک چه اهمیتی دارد؟
شناخت انرژی تاریک موضوع بسیار حائز اهمیتی محسوب میشود، زیرا درحالحاضر تقریباً معمای اصلی بشر انرژی تاریک است و شناخت آن، پاسخ سوالات بسیاری را نشان میدهد. در شرایط کنونی مجهولات بسیاری در علم کیهانشناسی وجود دارد که دانشمندان حاضرند برای پیدا کردن نشانهای از آنها میلیاردها دلار هزینه کنند.
انرژی تاریک جزو معماهایی است که پاسخ به آن مجهولات بسیاری را آشکار میکند که ازجمله آنها میتوان به وجود جهانهای موازی، ابعاد فضا، زمان و جهان کوانتومی اشاره کرد و عملاً با شناخت انرژی تاریک ماهیت زمان مشخص میشود. در صورتی که بشر بتواند انرژی تاریک را شناسایی کند دنیا با تغییرات گسترده و بسیار ناممکنی مواجه میشود.
چرا پژوهشگران نسبت به وجود انرژی تاریک مشکوک شدند؟
یکی از مهمترین مسائل موجود در علم کیهانشناسی، شناخت انرژی تاریک است. یکی از انرژیهای شناختهشده در کیهان انرژی خلأ بوده که عملکرد آن برای پژوهشگران بسیار مشکوک است، زیرا این انرژی منجر به تولید ماده میشود و قطعاً باید منشأ داشتهباشد.
درواقع نمیتوان گفت که از خود خلأ انرژی تولید و به موجب آن ماده که شامل ذره ایکس، ماده، پادماده و پازل اتمی است، تشکیل میشود. تشکیل ماده قاعده و قانون دارد و همین مسئله بشر را به سمت انرژی تاریک سوق داده است.
تاکنون بشر در حوزه شناخت انرژی تاریک به چه نتایجی دست یافته است؟
مطالعه بر الکترون و پوزیترون همچنین ساخت پازل اتمی در آزمایشگاه سرن باعث شد که پژوهشگران نسبت به وجود ابعاد بالاتری در جهان آگاهی پیدا کنند، درواقع پژوهشگران معتقدند که در فرآیند تشکیل ماده ابعاد جهان از چهار به ۱۰ بُعد تغییر فاز داده، انرژی گرفته و سپس با آزاد شدن انرژی ماده و پادماده شکل گرفته است.
درصورتیکه این فرآیند را برعکس کنیم و شرایطی را متصور شویم که ماده و پادماده با یکدیگر برخورد میکنند، انرژی ناشی از برخورد این دو ذره در ابعاد بالاتر جمع میشود و ابراتحاد بزرگی را تشکیل میدهد که حاصل چهار نیروی نور و گرانش شامل الکتریسیته، الکترومغناطیس، هسته قوی و هسته ضعیف است.
آیا ماده همچنان در حال تولید شدن است؟
بله، درواقع اگر به فرآیند تولید ماده توجه کنیم، همچنان انرژیهایی وجود دارد که با یکدیگر متحد هستند و فاز انرژی آنها از انرژی موجود در جهان قابل مشاهده بسیار بالاتر است که این نوع از انرژی به راحتی میتواند سرد شده و ماده را به وجود آورد. درحالحاضر نیز همچنان فرآیند خلقت ادامه دارد و ماده در حال توزیع و تکثیر در کیهان است که این فرآیند بدون تغییر میزان چگالی جهان ادامه یافته است.
نقش انرژی تاریک در انبساط جهان چیست؟
اگر به چگالی جهان نگاه کنیم، متوجه میشویم که طی فرآیند انبساط کیهان مواد دیگری نیز جایگزین میشود. درواقع فرآیند کل کیهان را میتوان به اقیانوسی تشبیه کرد که بخشهایی از آن در حال سرد شدن و به مرور زمان در حال یخ زدن است، بشر نیز تنها قادر به مشاهده قطعات یخ است، از طرفی انرژی تاریک که در فضا وجود دارد، همان آب اقیانوس است که بشر قادر به درک آن نیست.
آب در چنین اقیانوسی مانند انرژی است که فاز بسیار بالایی دارد و هرچه فاز انرژی بیشتر شود برای بشر غیر قابل درک میشود. از جمله این انرژیها میتوان به الکترومغناطیس، هسته قوی و هسته ضعیف اشاره کرد و پس از آن انرژی اَبَر تقارن که همان سیاهچاله است و در مرکز اقیانوس قرار میگیرد، مطرح میشود.
آیا میتوان منشایی برای انرژی تاریک در نظر گرفت؟
اگر به دستاوردهای پژوهشگران در مطالعه ماده و انرژی تاریک توجه کنیم، میتوانیم منشأ آنها را ترکیب انرژیهای بالاتر از نور دانست که با یکدیگر متحد شدهاند و فاز ماده را تغییر دادهاند. ترکیب انرژیهای فراتر از نور میتواند فاز انرژی را جابهجا کند که در آن فاز سرعت نور میتواند هزاران برابر افزایش یابد؛ البته میزان سرعت نور قابل محاسبه است و اکنون میدانیم که در ابعاد بالاتر، طول موج کاهش و انرژی بسیار افزایش مییابد. طبق قاعده ترمودینامیک هرچه میزان انرژی افزایش یابد پایداری کاهش مییابد، اما هرچه به ابعاد پایینتر حرکت کنیم، آنتروپی افزایش و به سبب آن پایداری نیز افزایش مییابد.
سخن آخر...
انرژی و ماده تاریک همچنان از نظر تجربی برای بشر ماهیت قابل درکی ندارد. درواقع وجود انرژی و ماده تاریک به اثبات رسیده است، اما تاکنون اثباتی برای شناخت ماهیت این دو مجهول کیهان ارائه نشده است. با این حال همیشه فرضیههای پژوهشگران بیش از تجربیات آنها پیشرفت میکند که طبق این فرضیات مادههایی که در ابعاد بالاتر قرار دارد و ترکیب انرژیهای شناختهشدهای که به مراتب قدرتمندتر از انرژیهای پیرامون بشر است، میتواند در ابعاد به وجود آید و این فرآیند مانند تشکیل یخ در اقیانوس است. البته این انرژیها تنها در ابعاد بالاتر بیش از چهارگانه میتوانند به طور کامل پایدار باشند.