فاطمه فخرایی‌فرد در رابطه با رویدادهای نجومی یکشنبه _چهاردهم خردادماه_ اظهار کرد: سیاره زهره، دومین جرم نورانی اسمان شب سیاره زمین در این شب به صورت قرص نیمه روشن قابل رصد است. با قدر منفی ۴.۳ این سیاره اولین جرم روشن قابل مشاهده با چشم بعد از غروب خورشید است. از مختصات رصدخانه لارستان بعد از تاریکی نسبی آسمان ۴۱ درجه بالای افق جنوب غربی حضور دارد.
وی افزود: اغلب به این سیاره، ستاره صبح یا ستاره عصر می‌گویند زیرا به علت نزدیکی به خورشید و اینکه مدارش در مدار سیاره ما به‌دور خورشید قرار دارد و سیاره داخلی محسوب میشود، همیشه لحظاتی قبل از طلوع خورشید یا بعد از غروب خورشید قابل مشاهده است.
این کارشناس تیم علمی رصدخانه لارستان گفت: فاز زهره بسته به موقعیت آن نسبت به زمین متفاوت است؛ به عنوان مثال، زمانی که از میان زمین و خورشید عبور می‌کند، طرفی که به سمت زمین است، مانند ماه نو کاملاً بدون نور است. برعکس، وقتی در مدار خود در مقابل زمین قرار دارد و تقریباً از پشت خورشید می‌گذرد، مانند ماه بدر کاملاً روشن به نظر می‌رسد. هر چند به علت دوری برای رصد از زمین کم فروغ است. در این شب سیاره ناهید ساعت ۲۲:۰۱ غروب می‌کند.
ماه کامل توت فرنگی را رصد کنید
وی ادامه داد: ماه در صورت فلکی عقرب به فاز ماه بدر می‌رسد. در این زمان ماه، کل شب قابل مشاهده است زیرا حوالی غروب خورشید طلوع می‌کند و حوالی صبح غروب می‌کند. از بین ماه‌های کامل که در طول سال مشاهده میشوند، گاهی اوقات با توجه به ماه و فصلی که ماه در آن به حالت بدر می‌رسد، نام‌هایی مانند "ماه توت فرنگی" را به خود اختصاص میدهد.
فخرایی فرد خاطرنشان کرد: این نام‌گذاری‌ها در دهه‌های اخیر توسط کشاورزان در ایالات متحده رواج یافته است؛ آنان ادعا می‌کنند، اسامی استفاده شده ریشه‌ای باستانی از قبایل بومی آمریکا دارند. آنها ماه کامل در ماه ژوئن و آخرین ماه کامل بهار را ماه توت فرنگی می‌نامیدند؛ این نام از فصل برداشت توت فرنگی در شمال شرقی ایالات متحده آمده است.
وی ادامه داد: ساعت ۰۷:۱۱ از دید زمینی‌ها، طول دایره البروج ماه دقیقاً ۱۸۰ درجه با طول دایره البروج خورشید فاصله دارد. در طول شب‌های بعد، ماه هر روز حدود یک ساعت دیرتر طلوع می‌کند و در اواخر شب به سمت الراس می‌رسد. طی چند روز، فقط قبل از طلوع خورشید و صبح زود قابل مشاهده خواهد بود. با رسیدن به ربع آخر، یک هفته بعد از ماه کامل، نیمه شب طلوع می‌کند و حوالی ظهر غروب می‌کند.
مقارنه زهره و اورانوس
فخرایی‌فرد تصریح کرد: عطارد از فاصله دو درجه و ۵۴ دقیقه قوسی جنوب سیاره اورانوس عبور می‌کند. این دو جرم از موقعیت رصدخانه لارستان ساعت ۰۳:۳۳ (یک ساعت و ۲۲ دقیقه قبل از طلوع خورشید) در آسمان طلوع می‌کنند و تا زمان روشن شدن به ارتفاع ۱۰ درجه‌ای افق شرقی می‌رسند و ساعت ۴:۲۸ اجرام غیر قابل رصد میشوند.
وی افزود: قدر سیاره عطارد تقریباً صفر و سیاره اورانوس تقریباً ۵.۹ است البته هر دو سیاره ذکر شده در صورت فلکی حمل قرار دارند. جدایی زاویه‌ای سیاره عطارد و اورانوس در حدی نیست که در یک میدان دید تلسکوپ یا میدان دید دوربین دوچشمی دیده شوند، البته رصد این مقارنه به دلیل قدر سیاره اورانوس به ابزار احتیاج دارد و با چشم قابل مشاهده نیست؛ بنابراین حتماً باید از یک تلسکوپ یا دوربین دو چشمی استفاده کنید تا بتوانید این پدیده را رصد کنید. به دلیل کم‌نور بودن سیاره اورانوس از دید ناظر زمینی، موقعیت مقارنه یکی از بهترین فرصت‌های یافتن این سیاره و رصد آن است.
عطارد در فاز نیمه روشن قرار میگیرد
این کارشناس تیم علمی رصدخانه لارستان تصریح کرد: عطارد در این دوره از حضورش در آسمان ساعت ۰۹:۳۲ به فاز نیمه روشن خواهد رسید. با قدر صفر در آسمان صبح خواهد درخشید. عطارد از ساعت ۰۳:۴۱ تا ۱۶:۴۹ در آسمان ما حضور دارد، البته تا زمان طلوع آفتاب فقط ۱۶ درجه از افق فاصله میگیرد، بنابراین از دید ما زیاد پرنور نخواهد بود. در روزهای بعد از رسیدن به جدایی زاویه‌ای ۹۰ درجه با خورشید - به طور قابل توجهی آسانتر از روزهای قبل قابل رصد خواهد بود. مدار عطارد نسبت به زمین به خورشید نزدیکتر است، به این معنی که همیشه نزدیک به خورشید به نظر می‌رسد و بیشتر اوقات قابل رصد نخواهد بود، اما هر بار که به بیشترین فاصله از خورشید می‌رسد، فقط برای چند هفته قابل مشاهده است - لحظاتی که به عنوان بیشترین کشیدگی شناخته میشود.
وی ادامه داد: این وضعیت تقریباً هر چند ماه یکبار تکرار میشود. فاز عطارد بسته به موقعیت آن نسبت به زمین متفاوت است. به عنوان مثال وقتی از بین زمین و خورشید عبور می‌کند، طرفی که به سمت زمین است روشن نیست، مانند فازهای ماه، برعکس، وقتی در مدار خود در جهت مقابل زمین قرار میگیرد و از پشت خورشید عبور می‌کند، کاملاً روشن مانند ماه کامل به نظر می‌رسد. با این حال، در این زمان در دورترین فاصله خود با زمین قرار دارد، بنابراین در واقع کم نور تر از زمان‌های دیگر است.
سیاره زهره در بیشترین کشیدگی شرقی قرار میگیرد
فخرایی‌فرد تصریح کرد: سیاره زهره در بالاترین حد کشیدگی خود هنگام غروب خورشید می‌توان مشاهده کرد. "کشیدگی" به حالتی گفته میشود که از دید ناظر زمینی، سیاره به حداکثر جدایی زاویه‌ای از خورشید برسد. در این حالت بیشترین مدت مکث سیاره در آسمان را شاهد هستیم از این رو امکان رصد بهتر سیاره‌ها فراهم میشود.
وی ادامه داد: طول مدار ناهید به دور خورشید کوتاه‌تر از زمین است، پس این سیاره داخلی همیشه در نزدیکی خورشید به نظر می‌رسد و در بسیاری از مواقع غیر قابل رصد است مگر زمانی که در بیشترین کشیدگی باشد؛ دو نوع کشیدگی غربی و شرقی وجود دارد. کشیدگی غربی زمانی رخ میدهد که سیاره پیش از طلوع خورشید در بیشترین ارتفاع از افق باشد و کشیدگی شرقی مربوط به زمانی است که سیاره پس از غروب خورشید در بیشترین ارتفاع از افق قرار گیرد.
این کارشناس تیم علمی رصدخانه لارستان گفت: هر بار که سیاره زهره به بزرگترین جدایی از خورشید می‌رسد، چند ماه قابل مشاهده است. این وضعیت تقریباً هر ۱.۶ سال یک بار تکرار میشود. ساعت ۱۹:۴۱ دقیقه یکشنبه _چهاردهم خردادماه_ سیاره زهره در بیشترین کشیدگی شرقی قرار میگیرد. در این پدیده جدایی زاویه‌ای این سیاره با خورشید در حدود ۴۸ درجه خواهد بود. از مختصات رصدخانه لارستان هنگام غروب آفتاب، سیاره دوقلوی زمین ۴۱ درجه بالاتر از افق در آسمان ما قابل رصد است. درخشان‌ترین سیاره آسمان را در این شب بعد از غروب خورشید تا ساعت ۲۲:۰۱ می‌توانید در آسمان رصد کنید.